Aal jaor zöch het Huus van de Taol een Mooiste Drentse Woord. Dat döt de streektaolorganisatie um de taolige riekdom van het Drents te laoten zien. Dit jaor bint het woorden oet het project ‘Heksen en Blauwvarven’ waoraj oet kiezen kunt. Op dizze tien woorden kuj van 16 december tot an 22 december stemmen: grommen         zachies sneien kribben            roezie maken betuun             schaars körs                 körtleden dauweln           treuzeln            singelier           vrömd, bezunder feduzie             vertrouwen verdan             verder, veuroet, in het vervolg sikkom             bijna, ongeveer sibbe                breurs en zussen Stem op je mooiste woord tot en met 22 december, 12.00 uur op www.huusvandetaol.nl/mooistedrentsewoord . Op 23 december heur je bij Radio Drenthe welk woord het mooiste Drentse woord van 2022 is. Van alle stemmers wordt er drei beloond met een schier priezenpakket van het Huus van de Taol.

Prachtige editie Plat Gespöld boordevol streektaaltalenten Gelderse Kleiroze voor ‘Gao asteblieft niet weg’ ‘Gao asteblieft niet weg’, de gevoelige ballad van De Boetners-zanger Kevin Raayman en singer-songwriter Marise den Bakker bleek zondag bij de DRU in Ulft het ‘haevigste’ streektaalliedje uit Achterhoek en Liemers van dit jaar en won de Gelderse Kleiroze. Het festival in de Dru in Ulft bleek een muzikaal feest dat om meer vraagt. Het presentatiedebuut van Laura van Kaam, oud-winnares van The Voice Kids, was fris en sprankelend, de optredens van Eva Sophie Barkhuysen, Timo van de Sande en Jesse Klein Entink toonden aan dat er veelzijdig jong talent in Achterhoek en Liemers te vinden is. Alle drie straalden zij, voor het eerst met een streektaalnummer, naast gevestigde namen als Jan Ottink en zijn band, de hoofdact van de show. Verkiezing mooiste liedje De verkiezing van het mooiste streektaalliedje van het jaar is altijd een belangrijk onderdeel van Plat Gespöld. De door de vakjury genomineerde Paul Mulder, Henry Welling en de Boetners met Marise den Bakker traden op met zowel het genomineerde lied als met andere eigen nummers. Nadat de stemmen van de vakjury en die van het publiek in de zaal bij elkaar waren opgeteld, bleek het lied ‘Goa asteblieft niet weg’, gezongen door Kevin Raayman en Marise den Bakker, met een nipte meerderheid van de stemmen te hebben gewonnen. Juryvoorzitter Henk Muileman las het juryrapport voor en reikte de trofee, de Gelderse Kleiroze, uit. Henry Welling werd net als in 2015 tweede (De Joop Zoetemelk van Plat Gespöld, zoals hij het zelf noemde) met het nummer ‘Klein Zuske’ en Paul Mulder derde met ‘Eén hond, twee hönd’. Vrouwenstem Achter het winnende liedje schuilt een mooi verhaal. Een deel van het nummer ontstond al in 2019 tijdens een trip van De Boetners naar de Ardennen om nieuwe muziek te schrijven. Er werd toen echter nog niets mee gedaan. “Toen de hele wereld op slot ging tijdens corona, gingen we met de band opnieuw bezig met nieuwe muziek. Dit keer rustige en akoestische nummers”, vertelt frontman Kevin Raayman. “In aanloop naar deze sessies kwam ‘Goa Asteblieft Niet Weg’ weer bij mij in gedachten. Ik bleef ook telkens een vrouwenstem horen in het nummer. Iemand die haar kant van het verhaal verteld in de song. Ik kwam uit bij Marise Den Bakker. Al geruime tijd wilden we een keertje samen iets opnemen. Dit nummer leek mij daar uiterst geschikt voor. Van het één kwam het ander en Marise kwam langs tijdens de opnamesessies. Het resultaat is een breekbaar nummer over het (bijna) uit elkaar gaan, gezien door de ogen van een man en een vrouw.” De reacties waren meteen lovend. Zo hebben de band en Marise het liedje al live op Radio 2 in het programma van Giel Beelen gespeeld en heeft het nu dus ook de Gelderse Kleiroze gewonnen.

Negende editie streektaalmuziekfestival op 27 november Laura van Kaam nieuwe presentator Plat Gespöld Plat Gespöld wordt op zondagmiddag 27 november voor de negende keer gehouden. Locatie is de DRU in Ulft. Waar het festival voorheen een vaste presentator kende in de persoon van Frans van Gorkum, maakt nu een nieuwe presentator haar debuut: singer-songwriter Laura van Kaam uit Dinxperlo, oud-winnares van The Voice Kids in 2013. “Het is voor het eerst dat ik niet mijn gitaar hoef mee te nemen op het podium. Ik vind het spannend, maar ook een hele eer”, aldus Laura. Het programma van Plat Gespöld is een mooie mix van jong talent en ervaren artiesten. Een drietal jonge mensen zingt, naast hun normale repertoire, voor het eerst in de streektaal. Dat zijn Eva Sophie Barkhuysen, Tim van de Sande en Jesse Klein Entink. Jesse brengt een wel heel bijzondere uitvoering van één van de bekendste Achterhoekse nummers! Hoofdact van de middag is de Jan Ottinkband. Jan Ottink heeft al jaren een goede naam opgebouwd en is zelfs geridderd voor zijn verdiensten voor de dialectmuziek. Hij maakt mooie teksten en was in 2015 ook al eens winnaar van de Gelderse Kleiroze. Verkiezing Gelderse Kleiroze Bijzonder onderdeel van het programma is de verkiezing van het haevegste dialectnummer van het seizoen 2021-2022. Een vakjury van radiomakers heeft drie nummers genomineerd voor de Gelderse Kleiroze, dè trofee voor het beste lied. Dat zijn: ‘Klein zukse’ van Henry Welling, ‘Eén hond, twee hönd’ van Paul Mulder en ‘Gao asteblief niet weg’ van de Boetners met Marise den Bakker. De artiesten spelen overigens meer liedjes dan alleen hun genomineerde nummer. Tijdens het festival mag het publiek stemmen op zijn favoriet. De stemmen van de vakjury en die van het publiek worden bij elkaar opgeteld en de artiest met de meeste stemmen wordt uiteindelijk de winnaar. Eric Heutinck van de band Misztic, vorig jaar winnaar van de Gelderse Kleiroze, zal aan het eind van de middag de prijs uitreiken. Kaarten Iedereen die graag een middag naar mooie streektaalliedjes luistert en daarbij ook nog eens zijn of haar favoriet aan de Gelderse Kleiroze wil helpen, is van harte welkom op Plat Gespöld. Het festival, dat een muzikale ode brengt aan de streektaal, is op zondag 27 november, van 14.00 tot ca. 17.00 uur, bij de DRU in Ulft. Tickets kosten €10,00 en zijn te koop via www.dru-industriepark.nl/agenda/pop-theater/2022/11/plat-gespold.

10 november 2022, Groningen – Zaterdagmiddag 19 november is Hoogezand dé plek voor liefhebbers van Groningen en het Gronings. Samen met Bibliotheek Hoogezand, Centrum Groninger Taal & Cultuur (CGTC), Historisch Archief Midden-Groningen en Stichting ’t Grunneger Bouk organiseert Kielzog de tweede editie van GRN. Het programma is bekend! In deze tweede editie van GRN ervaar je het Gronings in de breedste zin: de Groninger taal, proza, poezië, landschap, historie en natuurlijk muziek. Met optredens, lezingen, verhalen en spelletjes worden deze aspecten van Groningen over het voetstuk gebracht. GRN bestaat dit jaar alleen uit een middagprogramma en is gratis te bezoeken in het Huis van Cultuur en Bestuur. Streektaalprogramma Het programma van GRN zit ook dit jaar vol streektaalmuziek. Onder andere Erwin de Vries, Arnold Veeman, Jan Henk de Groot en Josien Bakker betreden het podium. De opening van GRN om 12.30 uur wordt verzorgd door alleskunner Jan Veldman. Echte liefhebbers van Groningstalige muziek kunnen op vrijdag 18 november alvast in de stemming komen tijdens het concert van de Troebadoers met special guests Wia Buze, Jan Veldman en Harrie Niehof. Te zien in de theaterzaal van Kielzog. Documentaire De Tuutjefloiters De Tuutjefloiters uit Termunterzijl vormen jarenlang een streektaaltrio dat met vlotte en vooral melancholische liedjes succes oogst in de provincie. Van ‘84 tot ‘94 spelen An, haar boer Geert en zijn dochter Fransien Kuiper op zo’n beetje ieder podium dat er in de provincie te vinden is en zijn ze bijna net zo populair als Ede Staal. Hoe kijken de overgebleven leden terug op al die belevenissen in de provincie en de tragiek uit hun jeugd? Je ziet het tijdens GRN in een documentaire van Roeland Dijksterhuis en Carla Wolbers. Preview: Kroniek van Overschild In Overschild wordt 80 procent van de huizen gesloopt vanwege aardbevingsschade. Wat doet dat met de inwoners? Onder leiding van Louis Stiller gaan Gus Drake, Martin Hillenga en Saskia Jeulink, makers van de multimediale productie Kroniek van Overschild die eind dit jaar wordt gepresenteerd, hierover tijdens GRN in gesprek met twee inwoners van Overschild: Klaasje Pen en Cees Wildervanck. Ook te zien is het kunstwerk ‘Bevingstenen’ van Marc van Vliet en met muzikale intermezzo’s van Erwin de Vries. Gronings alfabet, photobooth en meer In Bibliotheek Hoogezand, uitgeroepen tot beste bibliotheek van Nederland, ontmoet je illustrator Nienke Siegerd met haar zelfgemaakte Groningse alfabet. In het eLAB van de Bibliotheek kun je je eigen gemaakte Groningse gezegde op een tegel laten drukken. In de photobooth ‘Eemn Kiekn’ kun je gefotografeerd worden. En wil je even tot rust komen dan kun je in stilte luisteren naar de podcast rondom wandelverhalen in Midden-Groningen. Daarnaast komen de verhalenvertellers van vertelcollectief Kom op Verhoal met bijzondere verhalen over de streekcultuur van het Westerkwartier. Voor wie het maar horen wil vertellen ze in de streektaal of in het Nederlands mooie en spannende verhalen over heksen en tovenaars, boefjes en helden. De verhalen zijn geschikt voor jong en oud. Toalmaarkt en historische markt Ben je op zoek naar boeken over Groninger literatuur of erfgoed? Kom dan naar de Toalmaarkt en de historische markt, waar Groninger taal- en cultuurorganisaties, historische verenigingen en boekhandelaren zich presenteren. Loop op de Toalmaarkt langs het Historisch Archief Midden-Groningen, te vinden op de historische markt, waar je Stichting ’t Grunneger Bouk voor diverse boeken en informatie over hun tijdschrift Toal en Taiken. Of presentaties kunt bijwonen over de geschiedenis van Midden-Groningen en de provincie. De Toalmaarkt is ook de plek waar het ‘Vrundenboukje’ van Jan Siebo Uffen verkrijgbaar is. Literaire Talkshow met Anne Jan Toonstra Schrijver Jan Siebo Uffen is ook te gast in de literaire talkshow Dit is mien thoes. Die wordt gepresenteerd door cabaretier, presentator en muzikant Anne Jan Toonstra. Hij gaat met schrijvers onder andere in gesprek over het Groninger thuisgevoel. Dat doet Toonstra behalve met Uffen ook met Fieke Gosselaar, Lilian Zielstra, Herman Sandman, Sanne Meijer en Martin Hillenga. Haide Bliksem Award 2022 De jury beslist welke Groninger afgelopen jaar het meest betekend heeft op cultureel gebied. Vorig jaar ging de Haide Bliksem Pries naar Alina Kiers, Carmen Schilstra en Rolf Schreuder voor het coronatheater dat ze begonnen in een boerenschuur in Oosterwijtwerd. Welk theatergezelschap, schrijver, kunstenaar, cultureel initiatief of liedjesschrijver gaat er dit jaar vandoor met de Haide Bliksem Pries? Dit jaar in de jury: Louis van Kelckhoven, Carmen Schilstra en René Walhout. Het festival wordt om 12.30 uur feestelijk geopend door een optreden van Jan Veldman. Janneke Vos presenteert de dag vanaf het podium in de Foyer. RTV Noord staat de hele dag in het Grand Café van Kielzog met een live uitzending vanuit Café Martini. Olaf Vos geeft in het Grand Café een Pubquiz en een Broescursus Gronings. Het hele programma van GRN duurt tot 17.00 uur. Praktische info Datum: zaterdag 19 november 2022 Tijden: 12:30 – 17:00 uur Locatie: Huis van Cultuur en Bestuur (Gorecht-Oost 157, 9603 AE Hoogezand) Toegang: gratis entree Meer info via: www.kielzog.nl

Streektaolorganisatie holdt Lös Huus op 19 november Zaoterdag 19 november is der Lös Huus bij het Huus van de Taol in Beilen. De streektaolorganisatie viert dat ze 15 jaor bestiet, de metwarkers en vrijwilligers laot die dag zien wat er allemaol gebeurt um de Drentse taol oet te dragen. Daornaost is er ’s middags de Grote Streektaolstried. Tussen 10 en 16 uur is der een keur an activiteiten: bezukers kunt rondkieken in het Huus, een broescursus volgen, naor Drentse poëzie lustern of anschoeven veur een sunterklaos-dichtworkshop. Veur kinder is der een veurleesuurtie en een spannende speurtocht. Ok projecten die nou bij het Huus loopt wordt veur het voetlicht bracht en der is een boekenmarkt. Wieder zendt Radio Drenthe het programma Hemmeltied de hiele mörgen live oet vanoet het Huus van de Taol en komp winnaor van het Drèents Liedtiesfestival Rick Hilberts optreden. De oetsmieter van de dag is de Grote Streektaolstried in de raodzaal van het gemientehoes: wi’j je met een koppel Drentskenners opgeven, dan kuj dat doen op huusvandetaol.nl/streektaolstried. En wi’j as schriever van Drentse poëzie een podium veur je wark? Meld je dan an veur de loketpoëzie in de hal van het gemientehoes. Dan kuj je wark daor veurdragen. Dit kan via huusvandetaol.nl/loketpoezie. Het Huus van de Taol is de streektaolorganisatie die het Drents anfietert met as doel um het een taol te laoten weden waor de gebroekers groots op bint en die de niet-gebroekers waardeert.