Hunebed D26 op het Drouwenerveld is plaats delict in de darde Drentse thriller van Anne Doornbos. In de filmzaal van het Hunebedcentrum in Börger was gisteraovend de boekprissentatie van Grafgift. Een kleine vieftig man zit in de zaal. Anne Doornbos gef het eerste exemplaar an de directeur van het Hunebedcentrum, Harrie Wolters, umreden e belangriek west hef veur de inhold van Grafgift. Doornbos mag geern personages in zien boek een naam geven die an bestaonde personen linkt is. Zo hef Harrie Wolters in het boek de naam Jozef Oosting kregen. In de darde Drentse thriller oet de Inspecteur Freek Rossing-reeks vindt een gezin oet Spijkenisse under de dikke vlinten van hunebed D26 bij Drouwen het lichaam van een jonge vrouw. Zij is umringd deur diggelgoed; potties en bekers zoas het Trechterbekervolk die metgaf an heur doden. Der bint bijkaans gien sporen en Freek Rossing stiet veur ien van de grootste oetdagings oet zien loopbaan. En twei dagen later zal e met zien femilie op vekaansie. Grafgift is een verhaal dat niet allent giet over het speurwark naor de daoder, maor ok over breuken carrières, vernedering, bezetenheid en schaamte. Anne Doornbos (Erica, 1948) schref proza, poëzie, teniel- en liedteksten, veulal in het Drents. In 2018 verscheen zien eerste Drentstaolige thriller, De Paddenvanger, waormet e de Streektaolpries wun. In 2021 volgde een tweide thriller, De man die Russisch preut. Grafgift hef 376 pagina’s en kost € 19,95. Het is te koop in de winkel van het Huus van de Taol in Beilen, bij de boekhandel en op www.huusvandetaol.nl/webshop.

In de Meertmoand Streektoalmoand organiseert het Centrum Groninger Taal & Cultuur (CGTC) op woensdag 29 maart een Grunneger Oavend in het Der Aa-Theater in Groningen. Piet Reitsema, bekend als docent Groninger taal bij het CGTC, leert je tijdens de ‘broescursus Gronings’ de basisbeginselen van de Groninger taal. Streektaalconsulent Fieke Gosselaar test aan de hand van een ‘Grunneger flitskwis’ de woordenkennis van het publiek. En Henk Scholte van CGTC leest voor uit de nieuwe Groningse vertaling van de Antoine de Saint-Exupéry-boekklassieker Le petit prince: Luk Prinske, geschreven door Klaas Pieterman. Broescursus Gronings Woon je in Groningen, maar spreek je geen Gronings? En zou je er graag eens kennis mee willen maken? Dan is nu je kans! Tijdens de broescursus (lees: korte cursus) Gronings leert Piet Reitsema je op een laagdrempelige en interactieve manier de basisbeginselen van de Groninger taal. Met welke woorden en zinnen start je een eenvoudig gesprek in het Gronings en wat zijn bijvoorbeeld typisch Groningse uitspraken? Deze broescursus Gronings is ideaal voor nieuwe inwoners van Groningen, voor studenten en bijvoorbeeld ook toeristen. Maar ook geboren en getogen Stadjers en Groningers uit de provincie zijn van harte uitgenodigd. Luk Prinske Op verzoek van Lenny Bulthuis, sociaal ondernemer bij Grand Theatre Groningen, vertaalde Klaas Pieterman Le petit prince van de Franse schrijver Antoine de Saint-Exupéry in het Gronings. In 2023 is het tachtig jaar geleden dat het boekje voor het eerst verscheen. De uitgave van Luk Prinske is onderdeel van het Common Grand programma Twijstried van Grand Theatre. Op zaterdag 3 juni wordt het boek hier gepresenteerd, inclusief vertoning van de documentaire Het wonder van Le petit prince van Marjoleine Boonstra. Kijk voor meer informatie over Luk Prinske en het Common Grand programma op www.commongrand.nl. Praktische informatie Grunneger Oavend – woensdag 29 maart Locatie: Der Aa-Theater, Groningen Deur open: 19.30u, aanvang 20.00u (einde 22.00u) Entree: 10 euro inclusief 1 drankconsumptie Tickets verkrijgbaar via de ticketshop van CGTC en Erfgoedpartners: https://erfgoedpartners.podiumnederland.nl/mtTicket/performance/10179262?stlt=egp

In de gemeente Westerwolde is de Grunneger Weke begonnen! Van 17 t/m 24 maart kun je meedoen aan activiteiten die met de Groningse taal en cultuur te maken hebben. Giny Luth, wethouder van Cultuur, geeft op vrijdag 17 maart om 19.30u het startschot voor de Grunneger Weke met een kanonschot bij Dorpshuis de Voortgang in Wedde. Ook is er de prijsuitreiking van de 28ste Grunneger Schriefwedstried Westerwolde. Met muziek van Josien Bakker en Shantykoor Störmwind. Dit onderdeel is alleen toegankelijk voor deelnemers aan de Schriefwedstried. Verhoalenpad en expo Tijdens de Meertmoand Streektoalmoand is er van alles te doen in de omgeving van Westerwolde. De hele maand is er het Grunneger Verhoalenpad. Het egelpad wordt Stiekelzwienpad. Loop de route langs de egelpaaltjes en ontdek wat er gebeurt met Ad Kat en Ko Knien. De route start bij de Noordmee en is vrij te bewandelen. In het gemeentehuis van Westerwolde is tot eind maart de tentoonstelling Memorabilia van Geert Drenth uit Sellingen, een rasverzamelaar, te bezoeken. Memoryspel en lezing over tradities Op zondag 19 maart is er een natuurwandeling rond Wollinghuizen onder leiding van een Gronings sprekende gids en in de week er op zijn er verschillende Grunneger activiteiten waar iedereen aan mee kan doen. Zoals het Memoryspel voor jong en oud bij MFA de Koningsspil en Steunstee Bellingwolde, ‘mit kovvie en wat lekkers’. Er is een lezing van Jochem Abbes in de Bibliotheek Ter Apel over folklore en tradities in Westerwolde, door de ogen van ds. Harmanus Stoel, kom naar de Grunneger Middag in Ter Apel of Grunneger Verhoalen luisteren in de bibliotheek van Vlagtwedde. Pubquiz Grunnen Voor jongeren is er op de woensdag een speciale ‘Pubquiz Grunnen & Gemainte’ in de Meet Bellingwolde, en gemeente en de Regionale Scholen Gemeenschap Ter Apel organiseren de jaarlijkse pubquiz voor hun leerlingen. Er worden op verschillende locaties ‘Grunneger Verhoalen’ verteld en Grunneger Middagen. Als afsluiter is er zaterdag de radiouitzending Jong&Wilt die haildaal in het Grunnegs is. Radio Westerwolde organiseert dit in samenwerking met Stichting Welzijn Westerwolde. Benieuwd wat er allemaal nog meer te doen is tijdens de Grunneger Weke in en om Westerwolde? Bekijk HIER het complete programma op de website van de gemeente Westerwolde.

De Grunneger Week op RTV Noord is terug! Van zondag 19 tot en met zondag 26 maart staat RTV Noord in het teken van de Grunneger Toal. Meertmoand is traditioneel streektoalmoand en dus wordt opnieuw het schierste Grunneger woord gekozen en wordt op Radio Noord extra muziek in het Gronings gedraaid. Samen met Olaf Vos maakt Noord met luisteraars en kijkers zelfs een nieuwe Groninger rap. Schierste Grunneger woord Traditiegetrouw wordt in de Grunneger Week op RTV Noord het schierste Grunneger woord gekozen. Vorig jaar won schuddeldouk met 40 procent van de stemmen. Wat wordt de opvolger? Woorden nomineren kan vanaf 17:30 in de radiorubriek Altijd Wat Anders op Radio Noord en op deze pagina. Uit alle nominaties worden drie woorden gekozen die de strijd aangaan voor de titel ‘Het schierste Grunneger woord van 2023’. De drie genomineerde woorden worden op donderdag 23 maart tussen 9:00 en 10:00 bekend gemaakt in Edwin op Noord, op Radio Noord. De uiteindelijke winnaar wordt onthuld op vrijdag 24 maart in Noord Vandaag op TV Noord. Doe mee met Wat zegst! Tijdens de Grunneger week wordt elke dag ‘Wat zegst’ gespeeld op Radio Noord. In elk radioprogramma staan daar Groningse spreekwoorden centraal. Je maakt de hele week kans op mooie Groningse prijzen. Grunneger Toal Niet alleen spreekwoorden, maar de gehele Grunneger Toal komt aan bod tijdens de Grunneger week. In Babette op Noord wordt Gronings gekookt met Niek Berendsen. Derk gaat voor TV Noord op bezoek bij kinderen die sinds enige maanden Gronings leren. Hoe vergaat het ze nu? Meer waiten? Kiek op webstee van RTV Noord.

Uit: Dagblad van het Noorden, 6 maart 2023 (Pieter Broesder) Dit jaar zijn er tien nominaties voor de Dagblad van het Noorden Streektaalprijzen over het jaar 2022: zes uit Groningen en vier uit Drenthe. Het is de 17e keer dat de prijzen voor streektaalinitiatieven in het noorden worden uitgereikt. Uit ongeveer 30 inzendingen stelde de jury een shortlist samen in de categorieën proza/poëzie en cd/dvd/overige. Wie de opvolgers van Groninger zanger Erwin de Vries en schrijver Roelof Keen zullen worden horen de kanshebbers op zondag 16 april in theater De Winsinghhof in Roden. De DvhN Streektaalprijzen zijn bedoeld voor boeken, muziekalbums en andersoortige culturele en kunstzinninge initiatieven en producties. Voorwaarde is dat ze zijn gemaakt in het Gronings, Drents en Stellingwerfs. Dat het aantal inzendingen dit jaar minder is dan voorgaande jaren, en voor corona, is wel een punt van zorg. Dit jaar was er wel voldoende kwaliteit om uit te kiezen en om over te gaan op een feestelijke prijsuitreiking. In de categorie proza/poëzie is het Drentse Letterkundig Tiedschrift Roet genomineerd dat bezig is met de 44ste jaargang. Roet verschijnt vier keer per jaar en brengt naast het Drents ook themanummers in andere Nedersaksische streektalen uit. Ook dichter Ria Westerhuis met haar dichtbundel Dwaalstroom, Leny Hamminga uit Taarlo met haar boek De Hunzeman en Harm G. Sijnstra met zijn Drentse kinderboek Kabouter Prugelie en de prins die zeuik is zijn genomineerd. Groningen is vertegenwoordigd door Ingeborg Nienhuis met haar roman Hoeze Toenbaauw en Harm van der Veen, die postuum wordt geëerd. De schrijver en historicus, maar vooral ook oer-Groninger, overleed in december 2021. Zijn laatste boek Om Leerms kommen staat op de DVHN-shortlist, met illustraties van Geert Schreuder. Tenslotte bestaat het begunstegersbouk voor de Toal en Taiken-abonnees 40 jaar. Het boek is een initiatief van de Stichting Grunneger Bouk in Scheemda. In de categorie cd/dvd/overig zijn er vier genomineerden. De Groningstalige band Steernvanger met de debuutverzamelaar Steernvanger ; Edwin Jongedijk uit Gieten met de Groningstalige mini-cd Terugge en Bert Hadders uit Groningen met de in het Veenkoloniaals opgenomen lp In Iemandsland . Vierde genomineerde is de muzikale theatervoorstelling Staait n Bisschop veur Stad van theatergroep WAARK uit Groningen. Dagblad van het Noorden wil met de streektaalprijzen culturele en kunstzinnige uitingen stimuleren, bekronen en belonen in streektalen die worden gebruikt in het verspreidingsgebied van DvhN. De eerste prijsuitreiking was in 2006. De streektaalprijzen gelden als één van de belangrijkste onderscheidingen in het Nedersaksisch taalgebied. Prijswinnaars krijgen naast eeuwige roem een bedrag van 1001 euro.