17/10/2023
Gronings leren van een romantische komedie: vanaf maart kan het. Hoofdpersonen Enno en Iefke maken een roadtrip door ‘t Groninger land en terwijl je meeleeft met dit jonge stel, leer je van alles van de Groninger taal en cultuur. De romcom is onderdeel van een online cursus Gronings en de opnames zijn in volle gang. Wordt een hobbelige rit voor het jonge stel, of tuffen ze op hun gemak de provincie door?
Door: Sisi van Halsema, Foto’s: Hedwig Sekeres en Fieke Gosselaar
Een drone, een steadicam, de tuin van de Borg van Nienoord is veranderd in een echte filmset. ‘En cut!’ Zegt regisseur en cameraman Bart de Nes. ‘We hebben ‘m!’ Hij is onder de indruk van de acteerprestaties van Arend Lommert (Enno) en Indy-Lynn de Haan (Iefke): hun tekst vloeit zonder haperen, terwijl De Haan van origine niet eens Gronings spreekt.
Voor de online cursus, ook wel MOOC: Massive Open Online Course, komen Enno en Iefke langs allerlei Groningse erfgoedplekken. Terwijl je opgaat in hun avonturen, leer je over de Groningse taal, cultuur en geschiedenis.
Schelpengrot
Bij het bosrijke Landgoed Nienoord in Leek vertelt Enno het volksverhaal van de schelpengrot aan Iefke. Volgens die legende wijdt een dienstmeisje haar halve leven aan het versieren van het tuinhuisje bij de borg. Pas als elke centimeter van het huisje belegd is met schelpen, mag ze weg. Decennialang ziet ze niets anders dan de binnenkant van het huisje. Als ze haar werk eindelijk voltooit, gaat ze naar het Leekstermeer. In de reflectie van het water ziet ze niet het gezicht van een meisje, maar van een oude vrouw. Ze schrikt zo van haar spiegelbeeld dat ze sterft.
Het verhaal over de schelpengrot is slechts een van de verhalen die je straks meekrijgt over de geschiedenis van Groningen. Want de roadtrip van Enno en Iefke gaat langs veel meer erfgoedplekken. ‘Westerkwartier, ‘t Hoogeland, Oldambt, Westerwolde en het Groninger deel van de Veenkoloniën’, somt taalwetenschapper Hedwig Sekeres op. ‘Enno en Iefke trekken door vijf verschillende spraakgebieden in Groningen. ‘In elk spraakgebied wordt weer een andere variant van het Gronings gesproken. In het Westerkwartier hoor je bijvoorbeeld Friese invloeden terug, zoals ‘jim’ in plaats van ‘jullie.’ Dit soort nuances zie je straks ook terug tijdens de cursus.
Omraais
De verschillende scènes uit de romantische komedie worden bij de taalcursus afgewisseld met opdrachten, gemaakt door Sekeres. Streektaalconsulent en scenarioschrijfster Fieke Gosselaar bedacht het verhaal en schreef het script. ‘De cursisten moeten blijven hangen omdat ze willen weten hoe het afloopt’, zegt Gosselaar. Want het is niet alleen maar koek en ei voor Enno en Iefke, op hun omraais door ‘t Groninger land.
De roadtrip van Enno en Iefke is een luchtige manier om Gronings te leren en wat van de Groningse geschiedenis op te pikken. De cursus is bedoeld voor iedereen. Voor jongeren; voor mensen uit de stad die meer over hun provincie willen leren, maar ook voor mensen uit de provincie zelf. De cursus is vanaf maart gratis te volgen.
Op de website van Centrum Groninger Taal & Cultuur (CGTC), www.cgtc.nl, is meer informatie te vinden over de MOOC – de online cursus Gronings. Ook vind je hier meer nieuws over de Groninger taal onderzoeken van de Rijksuniversiteit Groningen in samenwerking met CGTC.