Meer informatie over het Nedersaksisch
Deze tekst vervangt natuurlijk niet de bestaande informatieboeken. Daar zijn veel en veel meer gegevens en inzichten te vinden. Onderstaand verwijzen daar kort naar door:
Beknopt, leesbaar en tegelijk toch uitvoerig, verhalende over het hele terrein is Nedersaksisch in een notendop. Inleiding in de Nedersaksische taal en literatuur, door Henk Bloemhoff, Philomène Bloemhoff-de Bruijn, Jan Nijen Twilhaar, Henk Nijkeuter en Harrie Scholtmeijer (Assen, 2019).
Een jaar later verscheen de Engelstalige versie, dat is een vertaling van Hans Veenkamp:
Introduction to Dutch Low-Saxon. Language and Literature (Assen, 2020).
Handboek Nedersaksische Taal en Letterkunde is precies van de titel al aangeeft; Hét handboek voor het Nedersaksisch met veel informatie over de taal en de geschriften (onder redactie van Henk Bloemhoff, Jurjen van der Kooi, Hermann Niebaum en Siemon Reker (Assen, 2008)). Het handboek is alleen digitaal te raadplegen is daardoor makkelijk te doorzoeken. Het is te vinden op: https://dbnl.org/tekst/kooi001hand01_01/
Engelstalig zijn de hoofdstukken over fonologie, morfologie, syntaxis en over sociolinguïstische aspecten van het Nedersaksisch in Language and Space. Dutch, onder redactie van Frans Hinskens en Johan Taeldeman (Berlijn, 2013)
Volledig over de beheersing en het gebruik is het verslag van de taaltelling Nedersaksisch: https://www.stellingia.nl/wp-content/uploads/2014/12/Taaltelling-Nedersaksisch-1.pdf
Goed leesbaar zijn ook de Nedersaksische afleveringen van Taal in stad en land, een reeks publicaties over de Nederlandse en Vlaamse streektalen en dialecten onder redactie van Nicoline van der Sijs. Ze zijn digitaal te raadplegen:
- Gronings (2002), deur Siemon Reker: https://www.dbnl.org/tekst/reke001gron02_01/index.php
- Stellingwerfs (2002), deur Henk Bloemhoff: https://www.dbnl.org/tekst/bloe011stel01_01/index.php
- Drents (2004), deur Henk Bloemhoff en Henk Nijkeuter: https://www.dbnl.org/tekst/bloe011dren01_01/index.php
- Sallands, Twents en Achterhoeks, deur Jan Nijen Twilhaar: https://www.dbnl.org/tekst/twil001sall01_01/index.php
- Utrechts, Veluws en Flevolands, deur Harrie Scholtmeijer (2002): https://www.dbnl.org/tekst/scho017utre01_01/index.php
De twee bekende bloemlezingen met Nedersaksische poëzie en Nedersaksische proza, elk met werk van na WO II, geven vlot een inkijkje in de schrijverij. Dit zijn de titels:
- Verrassend Nedersaksisch.
Gedichten uit Groningen, Drenthe, Stellingwerf, Salland, het Land van Vollenhove, Twente en de Veluwe (Grunningen, 2010) en - Gloepends mooie verhalen uit Stellingwerf, Groningen, Drenthe, Salland en het Land van Vollenhove, Twente, de Achterhoek en de Veluwe (Beilen, 2014).
(HBl., 15-5-2021)
